 |
www.mojefantasy.fora.pl Forum Fantasy
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Gość
|
Wysłany: Śro 9:40, 23 Kwi 2008 Temat postu: Języki martwe... |
|
|
Nie jest konkretnie temat o egipskim, ale o j ęzykach martwych. Rozmowy o łacinie, j ęzykach nietypowych i nieszczęsnym staroegipskim.
O d czego b y t u zaczą ć ?
E h. . . Strasznie d uż o pisania, a pewnie i tak w iększej c zę śc i nie bedziecie mogli zrozumieć . . .
Musicie wiedzieć , ż e pismo egipskie, miał o kilka faz historycznych:
- j ęzyk staroegipski (datowany n a lata 3180-2240 p . n . e ) - niekiedy osobno ujmuje s ię j ęzyk Tekstó w Piramid
- j ęzyk średnioegipski lub egipski klasyczny (2240-1990 p . n . e . d o czasó w XVIII dynastii)
- j ęzyk nowoegipski (1573-715 p . n . e . )
- j ęzyk demotyczny (o d XXVI dynastii)
- j ęzyk koptyjski (o d Okresu Rzymskiego)
Niekiedy wyró żnia s ię jeszcze jedną fazę :
-archaiczny j ęzyk egipski (Okres Wczesnodynastyczny)
Ale p o c o b ędziemy s ię zagł ębiać w inne j ęzyki. . . Nam chodzi przecież o staroegipski.
Staroegipski, inaczej J ęzyk Faraonó w . Tak , tak. . Hieroglify moi drodzy. . . Teoretycznie: ) W praktyce t o nie jest takie proste. . .
Pismo starożytnego Egiptu opiera s ię n a 3 rodzajach hieroglifó w : znakach fonetycznych, ideograficznych oraz determinatywach. Odpowiedni ich u kła d pozwala tworzyć domyślny lub precyzyjny u kła d zdania m ówionego. W razie potrzeby (z właszcza przy zapisywaniu obcojęzycznych nazw) starożytni Egipcjanie z reguł y u żywali alfabetu - grupy znakó w jednospó ł g łoskowych reprezentujących 2 4 d źw ięk i. Samogłoski nie b ył y zapisywane.
W egipskim p iśmie hieroglificznym dany znak m ó g ł p ełn ić jedną z trzech funkcji zależnie o d kontekstu. Jednoznacznymi symbolami b ył y tylko znaki reprezentując e b óstwa.
Niestety obecnie nie jest nam znany dokładny sposó b wymowy hieroglifó w , ponieważ jest t o j ęzyk wymarł y . Jedynie przypuszczamy wartośc i fonetyczne, k tór e ustalono n a podobieństwo j ęzyka koptyjskiego, a takż e bazują c n a greckich podaniach.
Nie b ę d ę Wam pokazywał a i opisywał a poszczególnych znakó w , b o t o nam b y zaję ł o dobrą dobę . . . Chcecie c oś w ięcej wiedzieć n a temat samych znakó w , poszukajcie: )
W ażn e jest t eż t o, ż e Egipcjanie u żywali r ó żnego rodzaju znakó w : jednozgłoskowych, dwuzgłoskowych i t rójzgłoskowych.
Staroegipski jest skomplikowanym j ęzykiem. Dodają c d o tego fakt, ż e wszystkie ksią żk i o odczytywaniu hieroglifó w s ą p o rosyjsku, nauka tego j ęzyka, bez znawcy obok siebie, jest prawie niemożliwa. . . H m. . . Zobaczymy czy m i s ię uda. . .
Trochę o jego historii:
Hieroglify b ył y pismem starożytnych Egipcjan, znakami niezrozumiałymi poza ich krajem, ale i dla w iększośc i jego ludnośc i. Sztuka pisania stanowił a tajemnicze, ekskluzywne narzędzie, jej znajomośc ią mogli s ię szczycić tylko nieliczni spoś r ó d mieszkań c ó w Egiptu. Z u pływem czasu, w związku z przemianami kulturowymi, nastaniem ery chrześcijańskiej, księg i zapisane hieroglifami stawał y s ię jeszcze mniej zrozumiał e , a wiele z nich uległ o zniszczeniu. Zdarzał o s ię , ż e wiadomośc i o m ądrośc i egipskich kapła nó w , o tajemnicach wyrażonych św iętymi, niezrozumiałymi znakami przetrwał y tylko w dziełach pisarzy greckich. Dzięk i nim, a takż e z a p ośrednictwem Arabó w i Ży dó w elementy kultury starożytnych Egipcjan stał y s ię znane przedstawicielom kolejnych epok. B yłaby t o jednak bardzo uboga i fragmentaryczna wiedza gdyby nie zdołano odczytać egipskich hieroglifó w . Hieroglify pozostał y tajemnicą dla ludzkośc i d o czasu wyprawy armii napoleońskiej, wraz z grupą uczonych, d o Egiptu (1798-1799) . Wydarzenie t o stał o s ię impulsem dla nauki, uczeni zajmowali s ię m iędzy innymi kopiowaniem wyrytych w kamieniu inskrypcji i tekstó w zapisanych n a papirusie. Naukowym sukcesem tej wojskowej ekspedycji stał o s ię odkrycie czarnej bazaltowej p łyty pokrytej pismem, tzw. "kamienia z Rosetty" . T a niewielka kamienna p łyta przyczynił a s ię d o rozwoju egiptologii i wielkiego odkrycia jakiego dokonał w 1822 r . Jean Francois Champollion (1790-1832) . C złowiek ten sprawił , ż e zachowane księg i - świadkowie starożytnej kultury egipskiej - przemów ił y . Nie wszystkie jednak zagadki związane z pismem egipskim zdołano rozwiąz ać . N p. nie jest d o k ońc a jasne jak doszł o d o powstania tego pisma, badacze formułu ją n a ten temat wiele teorii. Wedłu g niektórych hieroglify stanowią lokalny wytwó r mieszkań c ó w Egiptu. Inni z aś przypuszczają , ż e stanowił y one importowany element kultury i starają s ię określ ić najbardziej prawdopodobne ź r ó d ł o pochodzenia tego pisma. Niektórzy stwierdzają c nieistnienie dowodó w świadczących o stosowaniu pisma przez Egipcjan przed epoką kontaktó w z Mezopotamią , uznają z a prawdopodobne, ż e sztukę pisania przejęl i oni o d Sumeró w . Wedłu g samych starożytnych Egipcjan stosowany przez nich system pisma pochodził o d bogó w . Uważali oni, ż e pismo wynalazł b ó g Thot. B ył o n naczelnym b óstwem Hermopolis, bogiem wiedzy, m ądrośc i.Egipcjanie wierzyli w ię c w boskie pochodzenie pisma, nazywali j e "pismem mowy boskiej" . Natomiast termin hieroglify stosowany w odniesieniu d o znakó w pisma egipskiego wprowadzony został dopiero przez chrześcijańskiego pisarza Klemensa z Aleksandrii, autora traktatu zatytułowanego Stromateis, o k. 200 r . n . e . W j ęzyku greckim znaczy o n tyle c o "rzeźbione św ięt e znaki" (hieró s - św ięt y, g lýpho-wyrzynam, wycinam) .
Rozwó j pisma starożytnych Egipcjan odzwierciedla dzieje cywilizacji egipskiej, a jego losy m ożemy prześledzić w oparciu o zachowane teksty, zabytki kultury starożytnego Egiptu. Poczynają c o d najdawniejszych zachowanych hieroglificznych napisó w pochodzących z czasó w I dynastii, datowanych n a o k. 3100-3000 p . n . e . Najstarsze zachowane inskrypcje t o g ł ównie zapisy imion w ładcó w i wielmoż ó w oraz nazw geograficznych. Poprzez rytualne formuł y "Tekstó w piramid" (czyli tekstó w pisanych n a ścianach grobowych w piramidach k ró l ó w ży jących pod koniec V i w okresie V I dynastii. Poprzez "Teksty sarkofagó w " - zawierając e wiele modlitw i zaklę ć pokrywając e powierzchnię trumien, powstając e w okresie Średniego P aństwa; a takż e formuł y "Księg i umarłych" a śc iślej "Księg i wyjścia w dzień " , pisane n a papirusie w okresie Nowego P aństwa i s kładane w grobach w celu zabezpieczenia zmarłemu przejścia d o świata pozagrobowego. A ż d o zabytkó w pisma koptyjskiego stosowanego w chrześcijańskim Egipcie j uż w pierwszych wiekach naszej ery. A takż e innego rodzaju zabytki, n p. dokumenty gospodarcze, utwory literatury świeckiej, listy, prace matematyczne i inne. System pisma hieroglificznego kształtował s ię z a panowania trzech pierwszych dynastii, n a przełomie I V i III tysiąclecia p . n . e . S wą w p ełn i rozwinię t ą , klasyczną formę , osiąg ną ł z a III dynastii, ustalony w ówczas kształ t znakó w utrzymywał s ię konsekwentnie przez trzy tysiąc e lat, a ż d o okresu rzymskiego.
W j ęzyku egipskim istnieje tylko jedno, wspólne określenie n a "pisanie" i "rysowanie" , wskazuje t o, nie tylko n a ścisł y związek wyrazu i obrazu, ale i n a ź r ó d ł o powstania pisma egipskiego. Jego forma wywodził a s ię o d piktogramó w , takie t eż elementy - obrazkowe zachował a w c iąg u swego rozwoju. Piktogram stanowił graficzne przedstawienie, rysunek wyobraża jąc y konkretne przedmioty, istoty żywe, czy t eż sytuacje, o k tórych chciano przekazać informację , nie miał jeszcze wartośc i fonetycznej.
Istotną cechą pisma hieroglificznego, podobnie jak innych semickich systemó w zapisu, jest zastosowanie znakó w pisma tylko dla s pó ł g łosek. Znaczenie s ł ó w zależ a ł o o d s pó ł g łosek i kolejnośc i w jakiej występował y , samogłoski natomiast modyfikował y znaczenie podstawowe - w p iśmie nie b ył y zaznaczane. Jednym z powodó w takiego postępowania b ył fakt, i ż w w ąskiej grupie ludzi znających sztukę pisania, samogłoski nie b ył y potrzebne d o zrozumienia tekstu. J ęzyk, w jakim pisano tekst b ył i m dobrze znany, mogli w ię c czytać zapis w ył ącznie s pó ł g łoskowy odpowiednio uzupełniają c g o samogłoskami. Niestosowanie samogłosek powodował o jednak nieporozumienia w przypadku wyrazó w o takim samym s kładzie s pó ł g łoskowym, sprawiał o , ż e pismo obfitował o w homonimy. Stosowanie fonogramó w i ideogramó w nie wystarczał o w ię c dla stworzenia jednoznacznego zapisu s łowa. W tej sytuacji wprowadzono kolejne ulepszenie pisma.
Udoskonalenie polegał o n a tym, ż e p o w iększośc i wyrazó w , g ł ównie tam gdzie mogł a wystąp ić dwuznacznoś ć , stawiano znaki znaczeniowe, tzw. determinatywy. B ył y t o obrazki umieszczane n a k ońc u s łowa, nie mając e wartośc i fonetycznej, w ył ącznie precyzyjnie określając e znaczenie wielofunkcyjnego znaku w konkretnym tekście. Wskazywał y one przynależn oś ć danego wyrazu d o określonej grupy s ł ó w , n p. występowanie p o znaku przedstawiającym jaskó ł k ę rysunku ptaka dawał o pewnoś ć , ż e chodzi o jaskó ł k ę a nie o wyraz "wielki" , chociaż oba miał y taki sam s kła d s pó ł g łoskowy. Dodatkowa rola determinatywó w polegał a n a stanowieniu przerw m iędzy wyrazami, Egipcjanie bowiem nie oddzielali poszczególnych s ł ó w ani nie stosowali znakó w przestankowych. Ideogramy b ył y t o znaki wyrazowe, rysunki przedstawiając e konkretne przedmioty wprost lub mając e znaczenie przenośn e. Mogł y danym obrazem wyraż a ć pojęcia i czynnośc i kojarząc e s ię z nim, n p. rysunek przedstawiając y berł o faraona obok znaczenia dosłownego m ó g ł oznaczać "panowanie" . D o typowych ideogramó w należ a ł y n p. cyfry egipskie: "jeden" zapisywano jako pionową kreskę , "dwa" - dwie kreski itd.
Ideograficzny sposó b zapisu b ył wystarczając y gdy tekst dotyczył przedmiotó w konkretnych, zawodził z aś przy pojęciach abstrakcyjnych. Przy odczytywaniu pisma przyjmowano zasadę rebusu: zapisane wyrazy mogł y mieć znaczenie konkretne lub oderwane. Powodował o t o pewne trudnośc i, n p. znak wyobraża jąc y jeden przedmiot m ó g ł wyraż a ć r ó żn e treśc i, odpowiadać wyrazom o r ó żnym brzmieniu. Doprowadził o t o d o wprowadzenia innego typu znakó w : fonogramó w , u śc iślających znaczenie d źw iękowe i treś ć zapisu. Znaki fonetyczne odpowiadał y jednej, dwu lub trzem s pó ł g łoskom. Ale o tym j uż pisała m. . .
Chyba Wam n a razie starczy. . . M ożecie zadawać pytania, postaram s ię n a nie odpowiedzieć . . .
Ź r ó d ł a :
Wikipedia
Nagrodzona praca Anety Sokó ł IBiIN V r.
W łasna wiedza
|
|
Powrót do góry |
|
 |
|
 |
Mirabel Irith
Łowca Przygód

Dołączył: 06 Kwi 2008
Posty: 85
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 6 razy Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: I tak nie wiecie gdzie to jest...
|
Wysłany: Śro 9:43, 23 Kwi 2008 Temat postu: |
|
|
E h. . . Poprzedni post jest m ó j . . . Jak zwykle zapomniała m s ię zalogować x D
Post został pochwalony 2 razy
|
|
Powrót do góry |
|
 |
Etain
Starożytna

Dołączył: 28 Lut 2008
Posty: 969
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 5 razy Ostrzeżeń: 0/5
|
Wysłany: Śro 17:46, 23 Kwi 2008 Temat postu: |
|
|
Fajnie ż e d ał a ś ten tekst tutaj, b o temat mnie zawsze bardzo interesowal. O d siebie dam jeszcze taką jedną tabelkę z ksiązki o k tórej zupelnie zapomniała m, a ten temat m i o niej przypomniał  "http: / /picsrv.fora.p l/images/smiles/gear_cool2.gif" alt= "Cool" border= " 0 " / >
< a href= "http: / /img356.imageshack.u s/m y.php?image=pismogipcjancs5.jpg" target= "_blank" class= "postlink" > "http: / /img356.imageshack.u s/img356/4271/pismogipcjancs5.t h.jpg" border= " 0 " / > < / a >
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
 |
seba
Rada Mędrców

Dołączył: 26 Mar 2008
Posty: 448
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 3 razy Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: Ordilion
|
Wysłany: Śro 18:01, 23 Kwi 2008 Temat postu: |
|
|
Bardzo ciekawy i przydatny temat  "http: / /picsrv.fora.p l/images/smiles/gear_happy2.gif" alt= "Smile" border= " 0 " / > Kiedyś m ożn a s ię d o tego odwoł a ć w razie potrzeby.
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
 |
Zagubiona
Rada Mędrców

Dołączył: 28 Lut 2008
Posty: 501
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 9 razy Ostrzeżeń: 0/5
|
Wysłany: Pią 17:22, 25 Kwi 2008 Temat postu: |
|
|
Widać , ż e s ię tym pasjonujesz.
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
 |
Etain
Starożytna

Dołączył: 28 Lut 2008
Posty: 969
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 5 razy Ostrzeżeń: 0/5
|
Wysłany: Pią 17:40, 25 Kwi 2008 Temat postu: |
|
|
Mnie t eż bardzo interesują j ęzyki starożytne i umarł e  "http: / /picsrv.fora.p l/images/smiles/gear_wink2.gif" alt= "Wink" border= " 0 " / > C o ciekawe w niektór e z nich pozostawił y p o sobie dziedzictwo w jezykach znanych nam d o dziś . N a przykła d j ęzyk nordycki d ał poczatek j ęzykom skandynawskim, a jezykiem najbardziej brzmieniowo podobnym d o niego jest jezyk islandzki  "http: / /picsrv.fora.p l/images/smiles/gear_cool2.gif" alt= "Cool" border= " 0 " / > Ale w e wszystkich jezykach skandynawskich zachował a sie charakterystyczna cecha dla staronordyckiego i tradycji Wikingó w - patronimiki (n a Islandii w łasnie nie m a naziwsk, tylko sie polsuguje nimi  "http: / /picsrv.fora.p l/images/smiles/gear_wink2.gif" alt= "Wink" border= " 0 " / >  "http: / /picsrv.fora.p l/images/smiles/gear_cool2.gif" alt= "Cool" border= " 0 " / > )
J a tam bym bardzo chciala poznac troche starofińskiego  "http: / /picsrv.fora.p l/images/smiles/gear_cool2.gif" alt= "Cool" border= " 0 " / >
Fajnie jest poczytac o jezykach "martwych" i pobawic s i p ó źniej w rekonstrukcje. Odkrywa sie wtedy jak wiele z e wspolczesnych jezykow pochodzi z jezykow zapomnianych i jak wiele wspolnego moga miec z e soba jezyki ktoych o t o bysmy nigdy nei podejrzewali z e moga miec wspolnego przodka  "http: / /picsrv.fora.p l/images/smiles/gear_cool2.gif" alt= "Cool" border= " 0 " / >
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
 |
seba
Rada Mędrców

Dołączył: 26 Mar 2008
Posty: 448
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 3 razy Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: Ordilion
|
Wysłany: Pią 20:45, 25 Kwi 2008 Temat postu: |
|
|
N o j a n a przykła d wiem, ż e w iększoś ć akcentó w k tórych s ię u żywa dziś w e francuskim pochodzi z e starofrancuskiego. Pewnie z biegiem lat wszystko s ię j uż wykorzeni b o t o tylko pozostał o śc i. Romanistyka s ię k łania.
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
 |
Etain
Starożytna

Dołączył: 28 Lut 2008
Posty: 969
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 5 razy Ostrzeżeń: 0/5
|
Wysłany: Pią 20:50, 25 Kwi 2008 Temat postu: |
|
|
n o- a propos francuskiego t o ponoć przepowiednie Nostradamusa byly pisane w s uże j mierze p o starofranusku przez c o nie moga byc interpretowane jednorako
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
 |
Zagubiona
Rada Mędrców

Dołączył: 28 Lut 2008
Posty: 501
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 9 razy Ostrzeżeń: 0/5
|
Wysłany: Nie 21:24, 11 Maj 2008 Temat postu: |
|
|
Ostatnio zaczę ła m s łuchać Theatre o f Tragedy i w pierwszej chwili zaciekawił mnie j ęzyk, w k tórym wykonywane s ą piosenki. Niby angielski, ale momentami brzmiąc y trochę jak łacina. Teraz juz wiem - wczesna nowoangielszczyna. Swoją drogą bardzo oryginalny pomysł i świetnie t o brzmi  "http: / /picsrv.fora.p l/images/smiles/gear_grin.gif" alt= "Very Happy" border= " 0 " / >
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
 |
Etain
Starożytna

Dołączył: 28 Lut 2008
Posty: 969
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 5 razy Ostrzeżeń: 0/5
|
Wysłany: Nie 22:13, 11 Maj 2008 Temat postu: |
|
|
Fakt- pomysł ciekawy. . . .Wracajać jednak d o staroegipskiego postulowałabym z a tym b y Mirabel podał a nam kilka porzykła dó w  "http: / /picsrv.fora.p l/images/smiles/gear_wink2.gif" alt= "Wink" border= " 0 " / >
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
 |
Mirabel Irith
Łowca Przygód

Dołączył: 06 Kwi 2008
Posty: 85
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 6 razy Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: I tak nie wiecie gdzie to jest...
|
Wysłany: Wto 15:09, 13 Maj 2008 Temat postu: |
|
|
Hmm. . . Podam wam, jednak najpierw m ó j skaner musi zaczą ć normalnie pracować x D
P S. T a tabelka, k tó r ą podał a ś Etain t o determinanty, czyli znaki, k tór e określają znaczenie s łowa: ) Nie mają wartośc i fonetycznej, w ię c nie czyta s ię ich. . Ale s ą bardzo pomocne  "http: / /picsrv.fora.p l/images/smiles/gear_happy2.gif" alt= "Smile" border= " 0 " / >
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
 |
Etain
Starożytna

Dołączył: 28 Lut 2008
Posty: 969
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 5 razy Ostrzeżeń: 0/5
|
Wysłany: Wto 17:49, 13 Maj 2008 Temat postu: |
|
|
n o t o cieszę s ię , ż e ż e s ię n a cos przyda  "http: / /picsrv.fora.p l/images/smiles/gear_wink2.gif" alt= "Wink" border= " 0 " / >
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
 |
|
|
Możesz pisać nowe tematy Możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach
|
|